دسترسی سریع

از لحاظ تاریخی، مذهب شافعی جزو مذاهب فقهی با سابقه در ایران به شمار می‌آید. تسامح و تیسیر، دعوت به همدلی و یکپارچگی و توصیه به اجتناب از اختلاف، یکی از مبانی اولیه و روح غالب بر فتاوی و اجتهادات این مذهب، دو نتیجه تاریخی قابل ملاحظه به دنبال داشته است: نخست، استقبال آزادنه اقشاری از ایرانیان از این مذهب و تقید بسیاری از مردان نامدار ایرانی به فتاوی و اجتهادات آن. مردان صاحب نام و فرهنگ‌سازی چون امام فخرالدین رازی، حجت‌الاسلام غزالی، امام‌الحرمین جوینی، عبدالقاهر جورجانی، مصلح‌الدین شیرازی، خواجه نظام‌الملک، شمس‌الدین حافظ شیرازی، عطار نیشابوری، عضدالدین ایجی، و مردان بزرگی دیگر. دوم، همزیستی مسالمت‌آمیز این مذهب و پیروان آن با دیگر مذاهب اسلامی و پیروان آن‌ها. امری که خود موجب بقای این مذهب و گذر آن از بحران‌ها و چالش‌های تاریخی در عین حفظ اصول و قواعد بنیادین شده است.

قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران هم مذهب شافعی را به رسمیت شناخته است و از لحاظ سوابق آموزش عالی نیز آنچه در خور توجه است این است که در دانشگاه تهران از دیرباز تدریس فقه و اصول فقه این مذهب مورد توجه بوده و بیش از نیم قرن است که کرسی فقه شافعی در دانشگاه مذکور فعال بوده و دانشکده الهیات و معارف اسلامی سال‌ها است که در این زمینه فعالیت آموزشی دارد. دوره نوین پذیرش دانشجو در رشته فقه شافعی از سال 1369 در دانشگاه تهران و از بهمن سال 1378 در دانشگاه کردستان، هر ساله با جذب و آموزش دانشجویان متقاضی این رشته به فعالیت مشغول بوده و به تربیت نیروهای متخصص در این زمینه همت گماشته است.

دوره کارشناسی فقه شافعی یکی از دوره‌های آموزشی نظام آموزش عالی کشور است که در آن، اجتهادات و فتاوی فقهی و آرای اصولی فقیهان و اصولیان شافعی‌مذهب به دانشجویان این رشته آموخته میشود، و آنان را برای پژوهش و اظهار نظر کارشناسانه در زمینه فقه و اصول فقه آماده می‌سازد.

هدف از تاسیس این دوره، تربیت و تامین کارشناسان مورد نیاز دستگاه قضایی به ویژه برای رسیدگی به احوال شخصیه پیروان مذهب شافعی، فراهم آوردن امکان کسب معلومات با شیوه دانشگاهی برای افراد علاقمندی که امکان تحصیل در حوزه‌های علمیه را ندارند و تربیت کارشناسان آشنا به مسائل دینی جهت خدمت در قسمت‌های کارشناسی مراکز و مشاغل آزاد می‌باشد.

ضرورت و اهمیّت

با در نظر گرفتن این که درصد قابل ملاحظه‌ای از ایرانیان اهل سنت و جماعت، پیروان مذهب شافعی‌اند، و با توجه به اهتمام قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به این مذهب و اقبال علاقمندان برای یادگیری، مقارنه و مقایسه آراء و نظریات مذاهب مختلف که فقه شافعی یکی از آن‌ها است و نیز تامین نیروهای متخصص جهت پاسخگویی به نیازهای ملموس و عملی جامعه، تداوم و تقویت رشته فقه شافعی، ضروری است.

رشته فقه شافعی به صورت کارشناسی پیوسته و کارشناسی ارشد بوده و طول دوره، حداکثر و حداقل واحدهایی که دانشجو مجاز به انتخاب انها در هر نیمسال است، شرایط قبولی در هر درس، شرط معدل، مشروط شدن، موانع ادامه تحصیل، و دیگر وظایف و مسئولیت‌های دانشجویان بر اساس ضوابط مندرج در آیین‌نامه کلی دوره کارشناسی مصوب شورای عالی برنامه‌ریزی و سایر مقررات مربوط خواهد بود.

تعداد کل واحدهای درسی دوره کارشناسی فقه شافعی منطبق بر برنامه و مقررات آموزشی موجود می‌باشد. هم اکنون تعداد واحدهای این دوره بر اساس مقررات جاری 135 واحد است که به صورت تئوری و عملی ارائه شده و شامل چهار گروه اصلی: دروس عموی (11 واحد)، دروس پایه (38 واحد)، دروس تخصصی (78 واحد)، و دروس اختیاری (18 واحد) است. دانشجویان موظفند از میان 18 واحد اختیاری تعداد 8 واحد را بگذرانند.

تعداد کل واحدهای دوره کارشناسی ارشد، مطابق با مصوبات شورای عالی برنامه‌ریزی در طول دوسال، 32 واحد درسی، شامل 28 واحد درسی تخصصی و 4 واحد رساله تحقیقی می‌باشد.

شایان یادآوری است که در دوره کارشناسی نزدیک به 22 واحد حقوقی می‌گذرانند، اما در دوره ارشد، تنها دروس فقه و اصول و آیات احکام و قواعد فقه به دانشجویان آموزش داده می‌شود.

فایل‌های مفید
چارت درسی دوره کارشناسی فقه شافعی
چارت درسی دوره کارشناسی ارشد فقه شافعی
سرفصل دروس کارشناسی ارشد فقه شافعی
سرفصل دروس دوره کارشناسی فقه شافعی